Γεωδαισίας & Πληροφορικής των Γεωεπιστηµών

Αντικείμενο του εργαστηρίου

Κύριος στόχος του Εργαστηρίου είναι η έρευνα και η εκπαίδευση των φοιτητών στα γνωστικά αντικείμενα της Γεωδαισίας, Τηλεπισκόπησης και της Γεωπληροφορικής.

Στο αντικείμενο της Γεωδαισίας, το Εργαστήριο ασχολείται:

Με την εκπαίδευση των φοιτητών σε σύγχρονες γεωδαιτικές τεχνικές και όργανα, όπως, οι ολικοί γεωδαιτικοί σταθμοί, τα δορυφορικά συστήματα εντοπισμού (Global Positioning System, Global Navigation Satellite Systems), κ.λπ.

Με την παροχή δεδομένων και υπηρεσιών δορυφορικού εντοπισμού υψηλής ακρίβειας, μέσω του εγκατεστημένου δικτύου μόνιμων δορυφορικών σταθμών του εργαστηρίου που έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί στην δυτική Κρήτη. To δίκτυο αποτελείται από 11 μόνιμους σταθμούς GNSS, καθώς και αισθητήρες θαλάσσιας στάθμης, μετεωρολογικούς σταθμούς και εξοπλισμό επικοινωνίας. Ο σταθμός TUC2 παρέχει δεδομένα GNSS στο πανευρωπαϊκό δίκτυο σταθμών της EUREF (EUropean REFerence Network) από το 2004: http://www.epncb.oma.be/_networkdata/siteinfo4onestation.php?station=TUC200GRC

Με την παροχή υπηρεσιών που καλύπτουν εφαρμογές σε ναυσιπλοΐα ακριβείας, γεωδαιτικούς εντοπισμούς υψηλής ακρίβειας, παρακολούθηση γεωδυναμικών, γεωτεκτονικών μετακινήσεων, παρακολούθησης ηφαιστειακών παραμορφώσεων, δορυφορική αλτιμετρία, ποιοτικό έλεγχο μετρήσεων, ανάπτυξη αλγορίθμων για την επεξεργασία δορυφορικών μετρήσεων, στοχαστική μοντελοποίηση γεωδαιτικών μετρήσεων, ιονόσφαιρα, τροπόσφαιρα, παρατήρηση των μεταβολών του κλίματος της Γης, παρατήρηση της μέσης στάθμης της θάλασσας, παρατήρηση μετακινήσεων μεγάλων κτηρίων και κατασκευών, ανάπτυξη βάσεων γεωδαιτικών δεδομένων, κλπ.

Στο αντικείμενο της Γεωπληροφορικής, το Εργαστήριο ασχολείται:

Με την εκπαίδευση των φοιτητών στην επιστήμη της Τηλεπισκόπησης, στην Ψηφιακή Ανάλυση Εικόνας και την εφαρμογή τους σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος.

Με τη στατιστική ανάλυση και τον ποιοτικό έλεγχο δεδομένων Τηλεπισκόπησης.

Με τη δημιουργία βάσεων δεδομένων χρησιμοποιώντας τα συστήματα γεωγραφικών πληροφοριών (Geographic Information Systems).

Με την ψηφιοποίηση χαρτών και τη δημιουργία ψηφιακών μοντέλων εδάφους (DEM).

Με τη χρήση δορυφορικών εικόνων για την ανίχνευση και εντοπισμό περιβαλλοντικών θεμάτων, (π.χ., πετρελαιοκηλίδες, δασικές πυρκαγιές), καθώς και τον εντοπισμό γεωλογικών ρηγμάτων, ορυκτών πόρων, την παρακολούθηση αποκατάστασης μεταλλευτικών δραστηριοτήτων, αρχαιολογικές εφαρμογές, κ.λπ.)

Εκπαιδευτικές δραστηριότητες

Προπτυχιακά μαθήματα

• ΜΟΠ 405 Τεχνική Γεωδαισία
• ΜΟΠ 416 Τηλεπισκόπηση
• ΜΟΠ 501 Τηλεπισκόπηση Περιβάλλοντος
• ΜΟΠ 530 Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών
• Επίβλεψη Διπλωματικών Εργασιών

Μεταπτυχιακά μαθήματα

• Διαστημικές Τεχνολογίες και μη Επανδρωμένα Συστήματα
• Χωρικά Πληροφοριακά Συστήματα
• Επίβλεψη Μεταπτυχιακών & Διδακτορικών Διατριβών

Ερευνητικά και Αναπτυξιακά προγράμματα

Το εργαστήριο δραστηριοποιείται ερευνητικά κυρίως στο πεδίο της βαθμονόμησης δορυφόρων αλτιμετρίας (από το 2001). Στις εγκαταστάσεις που έχουν ιδρυθεί για αυτόν τον σκοπό βαθμονομούνται δορυφόροι αλτιμετρίας της NASA (Jason-1, Jason-2, Jason-3), της Ευρωπαϊκής υπηρεσίας διαστήματος ESA (Sentinel-3A, Sentinel-3B, Cryosat), της κινεζικής υπηρεσίας διαστήματος (HY-2A, HY-2B), καθώς και της πρόσφατης κοινής αποστολής ESA/NASA (Sentinel-6 Michael Freilich).

Στα πλαίσια των παραπάνω συνεργασιών έχουν εκπονηθεί μια σειρά από προγράμματα τα κυριότερα από τα οποία συνοψίζονται παρακάτω:

GAVDOS (2001-2004) - Establishment of a European radar altimeter calibration and sea-level monitoring site for Jason, Envisat and EURO-GLOSS, EU.

DynMSLAC-NASA (2005-2009) - Dynamics of Eastern Mediterranean, Sea Level, and Altimetry Calibration-Validation (DynMSLAC), NASA.

KASTELI (2007-2008) - Extension of the Gavdos permenent calibration/validation facility for radar satellite altimeters and development of a new facility on mainland Crete, GSRI, Greece.

SOFIA (2009-2012) - Enhancement of Crete’s potential for a dedicated calibration facility for satellite radar altimeters and for tectonic deformation monitoring using continuously operating geodetic arrays, EU.

S3ACS (2013-2015) - Sentinel-3 Altimeter Calibration Site”, European Space Agency

ALCYONE (2016) - Tandem Jason-2/Jason-3 transponder Calibration and Validation, CNES, France

ALCYONE-II (2016-2017) -  Jason-3 mission transponder calibration at the CDN1 Cal/Val site, west Crete, Greece, CNES, France

FRM4ALT (2016-2018) - Fiducial Reference Measurements for Altimetry, European Space Agency

SeRAC-Crete (2017 - 2021) - Sentinel-3 Radar Altimeter Calibration on Crete – Operational Support, European Space Agency.

FRM4S6 (2020 - ongoing) - Fiducial Reference Measurements for Sentinel-6, European Space Agency.

Άλλα Προγράμματα:

ΠΕΝΕΔ-95 (1996-1998) - Ερευνητικό Πρόγραμμα ΠΕΝΕΔ-95 από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας με θέμα «Ανάπτυξη Κέντρου Παροχής Συνεχούς Εντοπισμού Ακριβείας με GPS στην Κρήτη και Ποιοτικός Έλεγχος των Μετρήσεων του». Συνεργασία με την ΝΑSΑ (Goddard Space Flight Center) των ΗΠΑ.

ΕΠΠΕΤ-ΙΙ (1999-2001) - “Προσφορά σταδιοδρομίας στην Ελλάδα σε ελληνόφωνους ερευνητές του εξωτερικού, ΕΠΠΕΤ ΙΙ” με τίτλο «Ανάπτυξη τεχνολογίας δορυφορικών εντοπισμών στην Κρήτη», χρηματοδότηση από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας.

CRINNO-EMERIC I (2004-2005)  - «Crete Innovative Region», «Ανάπτυξη Ενός Έμπειρου Συστήματος Για Την Παρακολούθηση, Διαχείριση και Προστασία Του Φυσικού Τοπίου Και Του Περιβάλλοντος Της Κρήτης». Χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης 2000–2006: Περιφερειακό πρόγραμμα Καινοτόμων Ενεργειών -Κρήτη Καινοτόμος Περιφέρεια.

ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ-1 (2002-2005) - Υποτροφίες Έρευνας στο Πολυτεχνείο Κρήτης, Χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, ΕΠΕΑΕΚ. Τίτλος: Ποιοτικός Έλεγχος Γεωδαιτικών Δορυφορικών Μετρήσεων».

ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ-2 (2002-2005) - «Υποτροφίες Έρευνας στο Πολυτεχνείο Κρήτης – Υποέργο: Ανάπτυξη Στοχαστικών και Τηλεπισκοπικών Μεθόδων για την Παρακολούθηση της Περιβαλλοντικής Ρύπανσης και την Τήρηση των Κανόνων Ασφαλείας ». Χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, ΕΠΕΑΕΚ.

Δορυφορικός Σταθμός Γαύδου (2005-2006) - Ανάλυση και διάδοση των επιστημονικών δεδομένων του δορυφορικού σταθμού Γαύδου, Χρηματοδότηση από το Πολυτεχνείο Κρήτης, Επιτροπή Ερευνών.

ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ-ΙΙ: GeoAlert (2005-2006) - ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΣΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ, Χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, ΕΠΕΑΕΚ. Τίτλος: «Ανάπτυξη αλγορίθμων και λογισμικού για τον ποιοτικό έλεγχο μετρήσεων στην παρακολούθηση παραμορφώσεων».

ΦΑΛΑΣΑΡΝΑ (2006-2008) - Ενίσχυση Δικτύων Παρακολούθησης και Παραγωγή Αυτόματου Συστήματος Ενημέρωσης και Προειδοποίησης για Σεισμούς και Τσουνάμι στην Κρήτη, ΓΓΕΤ.

ISTRIA (2013-2015) - Ανάπτυξη ολοκληρωμένου συστήματος αναγνώρισης βραχοπτώσεων σε αυτοκινητόδρομους, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα», Δράση «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ 2011», Ειδική Υπηρεσία Διαχείρησης και Εφαρμογής Δράσεων στους Τομείς της Έρευνας της Τεχνολογικής Ανάπτυξης και της Καινοτομίας (ΕΥΔΕ-ΕΤΑΚ).

Εξοπλισμός

Μόνιμοι δορυφορικοί σταθμοί δεδομένων εντοπισμού θέσης GNSS, Μετεωρολογικοί Σταθμοί, Παλιρροιογράφοι, Γεωδαιτικοί σταθμοί, Αυτόματοι χωροβάτες, Ψηφιακοί Χωροβάτες, κ.ά.

• 11 Permanent GNSS CORS stations
• 8 Meteorological Stations
• 8 Tide Gauges
• 3 Total Stations
• 4 Automatic Levels
• Digital Levels
• Compute and File Server
• NAS (Network Attached Storage)
• 5 Personal Computers (Workstations)
• 3 Laptops
• 4 Printers
• 3 Scanners
• 6 Communication equipment (Satellite, 4G, LAN routers)
• GNSS receiver operating software (Leica GNSS Spider)
• GNSS data processing software (BERNESE)
• GNSS data processing software (GAMIT)
• GNSS data processing software (GIPSY)