Πετρολογία (ΜΟΠ 202)

Περιεχόμενο μαθήματος :

Ορυκτά και πετρώματα, σύσταση του εσωτερικού της γης. Πετρογενετικά ορυκτά, περιγραφή. Πυριγενή πετρώματα. Το μάγμα και η σύσταση του, στάδια κρυσταλλώσεως των συστατικών του, διαφοροποίηση του μάγματος. Μορφές εμφανίσεων των πυριγενών πετρωμάτων, υφή και ιστός. Ονοματολογία και ταξινόμηση πυριγενών πετρωμάτων. Ιζηματογενή πετρώματα, προέλευση, διεργασίες ιζηματογένεσης, ιστός, ταξινόμηση ιζηματογενών πετρωμάτων. Κλαστικά ιζήματα (κροκαλοπαγή, λατυποπαγή, ψαμμίτες). Χημικά και βιογενή ιζήματα (ασβεστόλιθοι, δολομίτες, εβαπορίτες, φωσφορίτες. Μεταμορφωμένα πετρώματα, είδη μεταμόρφωσης, παράγοντες μεταμόρφωσης, ταξινόμηση μεταμορφωμένων πετρωμάτων. Ορυκτολογικά συστατικά μεταμορφωμένων πετρωμάτων.

Εργαστηριακές ασκήσεις: 1.Πετρογενετικά ορυκτά. (Γνωριμία με το εργαστήριο). Βασικές αρχές οπτικής κρυσταλλογραφίας. 2. Πετρογραφικό μικροσκόπιο. Αρχές λειτουργίας. Ορθοσκοπική εξέταση με πολωτή. Σχήμα, σχισμός, χρώμα-πλεοχρωισμός, εκτίμηση του δείκτη διάθλασης. (Ο προσδιορισμός όλων των ιδιοτήτων γίνεται στο ορυκτό βιοτίτη μέσα σε λεπτή τομή γρανοδιορίτη). 3. Ορθοσκοπική εξέταση με αναλυτή. Ισότροπα ανισότροπα ορυκτά. Διπλή διάθλαση, κατάσβεση-έγχρωμη πόλωση, διπλοθλαστικότητα. 4.Κωνοσκοπική εξέταση. Προσδιορισμός οπτικού χαρακτήρα με κωνοσκοπική παρατήρηση, αντισταθμιστές. Προσδιορισμός ορυκτών βάσει των οπτικών ιδιοτήτων τους.
5. Πετρογραφική εξέταση λεπτής τομής Γρανοδιορίτη. Προσδιορισμός ορυκτών και ιστού. Μακροσκοπική παρατήρηση γρανοδιορίτη. 6. Πετρογραφική εξέταση λεπτής τομής ρυόλιθου. Προσδιορισμός ορυκτών και ιστού. Μακροσκοπική παρατήρηση ρυόλιθου. Διαφορές μεταξύ πλουτωνικών και ηφαιστειακών ιστών. 7. Πετρογραφική εξέταση 2 λεπτών τομών ανδεσίτη και μιας τομής βασάλτη. Προσδιορισμός ορυκτών, ιστού και μακροσκοπική παρατήρηση αυτών των πετρωμάτων. 8. Πετρογραφική εξέταση λεπτής τομής ολιβινίτη. Μακροσκοπική παρατήρηση όλων των πλουτωνικών και ηφαιστειακών δειγμάτων του εργαστηρίου. 9. Μακροσκοπική παρατήρηση διαφόρων ιζηματογενών πετρωμάτων (ασβεστόλιθοι, ψαμμίτες κ.ά. Πετρογραφική εξέταση λεπτής τομής ψαμμίτη. Προσδιορισμός ορυκτών, ιστού και υφής. 10. Πετρογραφική εξέταση λεπτών τομών μαρμάρου και γνεύσιου. Προσδιορισμός ορυκτών, ιστού και υφής. Μακροσκοπική παρατήρηση μεταμορφωμένων πετρωμάτων. 11. Μακροσκοπική εξέταση όλων των δειγμάτων του εργαστηρίου, πλουτωνίων, φλεβικών, ηφαιστειακών, ιζηματογενών και μεταμορφωμένων. 12. Επαναληπτικά εργαστήρια.
 

Μαθησιακά Αποτελέσματα :

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση να:

•  Αναγνωρίζει Βασικά είδη πετρωμάτων από μακροσκοπική και μικροσκοπική εξέταση.
•  Διακρίνει Τους ιστούς και υφές κύριων τύπων πετρωμάτων.
•  Αναλύει Την επίδραση του ιστού των πετρωμάτων στις φυσικομηχανικές τους ιδιότητες.
•  Συγκρίνει (Αναλύει) Διαφορετικά είδη ορυκτών και πετρωμάτων.
•  Χρησιμοποιεί Κατάλληλα διαγράμματα για ταξινόμηση πυριγενών πετρωμάτων
•  Αναπτύσει Δεξιότητες για την αναγνώριση/ταυτοποίηση περωμάτων
•  Περιγράφει Διαφορετικούς τύπους πετρωμάτων με βάση τα μακροσκοπικά και μικροσκοπικά χαρακτηριστικά τους
•  Εξασκείται Στη χρήση οπτικού μικροσκοπίου διερχόμενου φωτός
•  Προσδιορίζει Το είδος του πετρώματος από τον ιστό και τη σύστασή του
•  Τοποθετεί Πετρώματα σε συγκεκριμένες κατηγορίες (πυριγενή, ιζηματογενή, μεταμορφωμένα)
•  Συζητάει (Κατανοεί) Τους διδάκοντες στα πλαίσια της διδασκαλίας του μαθήματος και των εργαστηριακών ασκήσεων
•  Κατατάσσει Διαφορετικούς τύπους πετρωμάτων με βάση τον ιστό και τη σύσταση

Γενικές Ικανότητες :

Γενικές ικανότητες που ενισχύει το μάθημα :

•  Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
•  Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
•  Γραπτή επικοινωνία
•  Προφορική επικοινωνία
•  Επίλυση προβλημάτων

Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές :

Οργάνωση διδασκαλίας :

Άλλα Σχόλια για την Οργάνωση της Διδασκαλίας :
1. Εισαγωγή στο αντικείμενο της πετρολογίας
2. Λευκοκρατικά πετρογενετικά Ορυκτά
3. Μελανοκρατικά πετρογενετικά Ορυκτά.
4. Μορφές πυριγενών πετρωμάτων
5. Ιστοί και υφές πυριγενών πετρωμάτων. Δείκτης χρώματος.
6. Περιγραφή πυριγενών πετρωμάτων. Όξινα πετρώματα
7. Περιγραφή πυριγενών πετρωμάτων. Βασικά-υπερβασικά πετρώματα. Οφιόλιθοι.
8. Εισαγωγή στην πετρολογία ιζηματογενών πετρωμάτων. Βασικές αρχές.
9. Περιβάλλοντα ιζηματογένεσης.
10. Κλαστικά ιζηματογενή πετρώματα.
11. Χημικά ιζηματογενή πετρώματα
12. Βιοχημικά ιζήματα
13. Εισαγωγή στην πετρολογία μεταμορφωμένων ιζημάτων.


Προτείνεται η επιτυχής παρακολούθηση των παρακάτω μαθημάτων: Γενική Ορυκτολογία (ΜΟΠ 102), Συστηματική Ορυκτολογία (ΜΟΠ 201) και Γενική Χημεία (ΧΗΜ 101).
 

Αξιολόγηση :

Αθροιστική/Συμπερασματική (για βαθμό φοιτητή) Αξιολόγηση:

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία :

Θεοδωρίκας Σ. (2017) Ορυκτολογία-Πετρολογία. 4η έκδοση. Εκδόσεις Μέλισσα.
Δάβη Ε. (1991) Πετρολογία. Εκδόσεις Συμμετρία.
Best M. (2003) Igneous and metamorphic petrology 2nd edition. Blackwell publishing.
Frost B.R. & Frost C.D (2010) Essentials of igneous and metamorphic petrology. CUP.
LeMaitre R.W. (2005) Igneous rocks: A classification and glossary of terms. CUP.
Phillpotts A.R. (1989) Petrography of igneous and metamorphic rocks. Prentice-Hall.
Tucker M.E. (2001) Sedimentary Petrology, 3rd edition. Blackwell Science.
Boggs Jr S. (2009) Petrology of Sedimentary Rocks. CUP.

Επίσης διατίθενται οι διαφάνειες των παραδόσεων μέσω e-class.