Κοιτασματολογία (ΜΟΠ 306)

Περιεχόμενο μαθήματος :

Γενικοί όροι της κοιτασματολογίας, μάγμα και μαγματικά ορυκτά, υδροθερμικά διαλύματα, μορφές ανάπτυξης κοιτασμάτων, μεταφορά και απόθεση μεταλλικών συστατικών, ζώνες εξαλλοίωσης, μεταλλεύματα συνδεόμενα με πλουτώνια και ηφαιστειακή δραστηριότητα, μεταλλεύματα σε ιζηματογενή πετρώματα, μεταμορφωσιγενή μεταλλεύματα, κοιτάσματα υπεργενετικού εμπλουτισμού - λατερίτες, κοιτάσματα ορυκτών καυσίμων (γαιάνθρακες, πετρέλαιο, φυσικό αέριο) παράγοντες εκμεταλλευσιμότητας κοιτασμάτων, κοιτασματολογική έρευνα και ρόλος του μηχανικού ορυκτών πόρων, οικονομικές παράμετροι που επηρεάζουν την εκμεταλλευσιμότητα κοιτασμάτων, μικροσκοπία μεταλλικών ορυκτών. Το μάθημα περιλαμβάνει εργαστηριακές ασκήσεις μικροσκοπίας μεταλλικών ορυκτών και μακροσκοπικής εξέτασης μεταλλευμάτων. Ασκήσεις υπαίθρου.

Εργαστηριακές Ασκήσεις: Εργαστήριο 1ο: Εισαγωγή στην ανακλαστική μικροσκοπία-Μεταλλογραφικό μικροσκόπιο. Εφαρμογές της ανακλαστικής μικροσκοπίας στην εκμετάλλευση μεταλλευμάτων. Εργαστήριο 2ο: Οπτικές ιδιότητες μεταλλικών ορυκτών. Εργαστήριο 3ο-12ο: Μικροσκοπική εξέταση μεταλλικών ορυκτών: (χρωμίτης, μαγνητίτης, αιματίτης, σιδηροπυρίτης, μαγνητοπυρίτης, μαρκασίτης, χαλκοπυρίτης, γαληνίτης σφαλερίτης, χαλκοσίνης, βορνίτης, κοβελλίνης, κασσιτερίτης, κυπρίτης, αυτοφυής χαλκός, τετραεδρίτης) – μακροσκοπική εξέταση μεταλλευμάτων.
 

Μαθησιακά Αποτελέσματα :

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση να:

•  Αναγνωρίζει βασικά είδη μεταλλευμάτων μεταλλικών ορυκτών και ενεργειακών πρώτων υλών (ΕΠΥ) από μακροσκοπική και μικροσκοπική εξέταση.
•  Αναπτύσσει τους μηχανισμούς γένεσης των βασικών τύπων μεταλλευμάτων
•  Αξιολογεί (Συνθέτει) την επίδραση του ιστού των μεταλλευμάτων στον εμπλουτισμό τους
•  Εξηγεί τα χαρακτηριστικά και την ανάπτυξη των μεταλλευμάτων με βάση το μηχανισμό γένεσης
•  Διακρίνει τους διάφορους τύπους μεταλλευμάτων από τα χαρακτηριστικά τους
•  Εξασκείται στην ανακλαστική μικροσκοπία μακροσκοπική περιγραφή μεταλλευμάτων
•  Κατατάσσει τα μεταλλεύματα σε επιμέρους κατηγορίες
•  Συγκρίνει (Αναλύει) μεταλλεύματα διαφορετικών τύπων
•  Συσχετίζει (Γνωρίζει) μεταλλεύματα διαφορετικών τύπων
•  Συσχετίζει (Εφαρμόζει) διαφορετικά μεταλλεύματα με διαφορετικά γεωτεκτονικά περιβάλλοντα
•  Συνθέτει γνώσεις ορυκτολογίας, πετρολογίας και γεωχημείας

Γενικές Ικανότητες :

Γενικές ικανότητες που ενισχύει το μάθημα :

•  Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
•  Αυτόνομη εργασία
•  Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
•  Γραπτή επικοινωνία
•  Προφορική επικοινωνία

Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές :

Οργάνωση διδασκαλίας :

Άλλα Σχόλια για την Οργάνωση της Διδασκαλίας :
1. Γενικές αρχές. Εισαγωγή στην Οικονομική Γεωλογία
2. Γεωλογικά χαρακτηριστικά κοιτασμάτων. Κυριότερες μορφές κοιτασμάτων.
3. Ιστοί και δομές των μεταλλευμάτων και των σύνδρομων ορυκτών. Ρευστά εγκλείσματα και εξαλλοιώσεις.
4. Γένεση κοιτασμάτων μεταλλικών ορυκτών: μαγματικά κοιτάσματα.
5. Γένεση κοιτασμάτων μεταλλικών ορυκτών: Υδροθερμικά κοιτάσματα.
6. Κοιτάσματα που συνδέονται με υπερβασικά πετρώματα
7. Κοιτάσματα τιτανίου και κοιτάσματα που συνδέονται με αλκαλικά συμπλέγματα.
8. Κοιτάσματα που συνδέονται με όξινα μαγματικά πετρώματα.
9. Κοιτάσματα που συνδέονται με υποθαλλάσια ηφαιστειακή δραστηριότητα.
10. Κοιτάσματα που συνδέονται με υπεργενετικές διεργασίες.
11. Προσχωματικά κοιτάσματα.
12. Κοιτάσματα γαιανθράκων
13. Κοιτάσματα πετρελαίου


Συστήνεται στους/τις φοιτητές/τριες να έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς τα εξής μαθήματα: Γενική Ορυκτολογία (ΜΟΠ 102), Γενική Χημεία (ΧΗΜ 101) Συστηματική Ορυκτολογία (ΜΟΠ 201), Πετρολογία (ΜΟΠ 202) και Γεωχημεία (ΜΟΠ 204).
 

Αξιολόγηση :

Αθροιστική/Συμπερασματική (για βαθμό φοιτητή) Αξιολόγηση:

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία :

Χρηστίδης Γ (2017) Κοιτασματολογία μεταλλικών ορυκτών. Σημειώσεις από τις παραδόσεις του μαθήματος.
Guilbert J.M. & Park C.F. (1986) The Geology of Ore Deposits. Freeman
Ridley J. (2013) Ore deposit Geology. CUP
Evans A. (1993) Ore Geology and Industrial Minerals-An Introduction. Blackwell Science.
Hedenquist J.W., Thompson J.F.H., Goldfarb R.J. & Richards J.P. (Editors) (2005) Economic Geology: 100th Anniversary Volume (1905-2005). The Economic Geology Publishing Co.
Tissot B.P. & Welte D.H. (1984) Petroleum Formation and Occurrence. Springer Verlag.

Επίσης διατίθενται οι διαφάνειες των παραδόσεων μέσω e-class.