Στοιχεία Δικαίου και Τεχνικής Νομοθεσίας (ΚΕΠ 204)

Περιεχόμενο μαθήματος :

Γενική εισαγωγή στο δίκαιο, βασικές διακρίσεις δικαίου, στοιχεία δημοσίου δικαίου και δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στοιχεία αστικού δικαίου (γενικές αρχές, ενοχικό δίκαιο, εμπράγματο δίκαιο). Στοιχεία εργατικού δικαίου, εμπορικού δικαίου, βιομηχανική ιδιοκτησία (σήμα, ευρεσιτεχνία), πνευματική ιδιοκτησία, στοιχεία δικαίου του περιβάλλοντος. Στοιχεία δικαίου των δημοσίων έργων. Τα δημόσια έργα με τον ν. 4412/1016 για τις δημόσιες συμβάσεις, κύρια στάδια διαδικασίας ανάθεσης δημοσίων έργων, η ανάθεση και κατασκευή δημοσίων έργων, τα είδη της ανάθεσης, δημοσιότητα και διαφάνεια, η σύμβαση κατασκευής, το εργολαβικό αντάλλαγμα, η παραλαβή του δημοσίου έργου, η συμβατική ευθύνη των μερών, η διοικητική και δικαστική επίλυση των διαφορών.
 

Μαθησιακά Αποτελέσματα :

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση να:

•  Αναγνωρίζει τις βασικές έννοιες του εθνικού δικαίου και ειδικότερα τις εισαγωγικές έννοιες επιλεγμένων κλάδων του δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου (συνταγματικού, διοικητικού, περιβαλλοντικού, αστικού, εμπορικού δικαίου, δικαίου πνευματικής ιδιοκτησίας, εργατικού δικαί
•  Ανακαλεί τις εισαγωγικές έννοιες του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης
•  Αναφέρει τη σημασία των επιπέδων του δικαίου (διεθνές, ενωσιακό και εθνικό)
•  Διακρίνει την εθνική νομοθεσία από την νομολογία και κατανοεί την επίδραση της δεύτερης στην πρώτη μέσα από την παράθεση παραδειγμάτων εφαρμογής (case studies) και συγκεκριμένα δικαστικών αποφάσεων διαφόρων κλάδων δικαίου.
•  Αξιολογεί τη νομοθεσία και τη νομολογία μέσω της επίδειξης και χρήσης νομικής βάσης δεδομένων
•  Εξηγεί τις βασικές έννοιες, αρχές και διαδικασίες του δικαίου ανάθεσης μελετών και ανάθεσης/κατασκευής δημοσίων έργων
•  Επιδεικνύει κριτική γνώση για τη θεσμική αντιμετώπιση κομβικών για το επάγγελμα του Μηχανικού ζητημάτων της εποχής μας κατανοώντας βασικά νομικά κείμενα (νόμους, υπουργικές αποφάσεις, δικαστικές αποφάσεις κ.ά.)

Γενικές Ικανότητες :

Γενικές ικανότητες που ενισχύει το μάθημα :

•  Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
•  Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
•  Λήψη αποφάσεων
•  Αυτόνομη εργασία
•  Ομαδική εργασία
•  Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
•  Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
•  Σεβασμός στη διαφορετικότητα και την πολυπολιτισμικότητα
•  Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
•  Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
•  Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
•  Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
•  Γραπτή επικοινωνία
•  Προφορική επικοινωνία
•  Πρωτοβουλία
•  Εναλλακτική/Καινοτόμος σκέψη
•  Αυτοπεποίθηση
•  Αποφασιστικότητα
•  Επίλυση προβλημάτων
•  Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές :

Οργάνωση διδασκαλίας :

Άλλα Σχόλια για την Οργάνωση της Διδασκαλίας :
1η διάλεξη: Σκοπός του μαθήματος, εισαγωγικό διάγραμμα ύλης, εισαγωγικές έννοιες του δικαίου, έννοια, σημασία και χαρακτηριστικά του δικαίου, πηγές δικαίου, ιεραρχία κανόνων δικαίου, το Σύνταγμα και η κοινή νομοθεσία, το διεθνές και ενωσιακό δίκαιο και η σχέση του με το εθνικό δίκαιο, δημοσίευση και ισχύς των κανόνων δικαίου, οργάνωση της απονομής της δικαιοσύνης.

2η διάλεξη: Στοιχεία διοικητικού δικαίου, διοικητική οργάνωση του Κράτους, συστήματα διοικητικής οργάνωσης, αποκέντρωση και τοπική αυτοδιοίκηση, βαθμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, όργανα, Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές, Διοικητικές πράξεις, έννοια και διακρίσεις, δημοσιότητα των διοικητικών πράξεων, τα χαρακτηριστικά των διοικητικών πράξεων (τεκμήριο νομιμότητας, εκτελεστότητα, αιτιολογία, η έννοια των διοικητικών συμβάσεων.

3η διάλεξη: Στοιχεία δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή Ενωσιακού Δικαίου, οι σημαντικοί σταθμοί στην πορεία προς την ΕΕ, το πρωτογενές ενωσιακό δίκαιο, το παράγωγο ενωσιακό δίκαιο (Κανονισμός, Οδηγία, Απόφαση, Σύσταση, Γνώμη), τα όργανα της ΕΕ. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και η διάκρισή του από το Συμβούλιο της Ευρώπης, το Δικαστήριο της ΕΕ και η διάκρισή του από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Τα χαρακτηριστικά της έννομης τάξης της ΕΕ, ο θεσμός της καταγγελίας στην Επιτροπή της ΕΕ. Ενωσιακές ελευθερίες, το σύστημα έννομης προστασίας της ΕΕ.

4η διάλεξη: Στοιχεία αστικού δικαίου, στοιχεία γενικών αρχών αστικού δικαίου (φυσικά και νομικά πρόσωπα, έννοια δικαιώματος, φορείς δικαιώματος, έννοια έννομης σχέσης και θεσμού, έννοια αξίωσης, κτήση και απώλεια δικαιώματος, προστασία δικαιώματος, δικαιοπραξίες, αδικοπραξίες, είδη δικαιοπραξιών, προϋποθέσεις του κύρους των δικαιοπραξιών, ικανότητα δικαίου, δικαιοπρακτική ικανότητα, διακρίσεις, άκυρη και ακυρώσιμη δικαιοπραξία).

5η διάλεξη:, Αντιπροσώπευση και πληρεξουσιότητα, αδικοπραξία, υπαιτιότητα (δόλος, αμέλεια), ικανότητα προς καταλογισμό, συνέπειες της αδικοπραξίας, παραγραφή. Στοιχεία ενοχικού δικαίου, ορισμός ενοχικής σχέσης, βασικές έννοιες, ενοχικές συμβάσεις (πώληση, δωρεά, μίσθωση πράγματος, σύμβαση έργου, σύμβαση εργασίας, εταιρία, εντολή, δάνειο, χρησιδάνειο, εγγύηση, παρακαταθήκη, αρραβώνας, ποινική ρήτρα)

6η διάλεξη: Στοιχεία εμπραγμάτου δικαίου, ορισμός πράγματος, διακρίσεις πραγμάτων, οι έννοιες της νομής, κατοχής και κυριότητας. Διακρίσεις κυριότητας (ψιλή, μετακλητή, πλήρης), περιορισμοί της κυριότητας, κτήση της κυριότητας, μεταβίβαση κυριότητας κινητού και ακινήτου πράγματος, απόκτηση κυριότητας με χρησικτησία (τακτική και έκτακτη), προστασία της κυριότητας, συγκυριότητα, συνιδιοκτησία, οροφοκτησία, κάθετη ιδιοκτησία, δουλείες, προσωπικές δουλείες (επικαρπία, οίκηση), εμπράγματη ασφάλεια (ενέχυρο και υποθήκη).

7η διάλεξη: Στοιχεία εργατικού δικαίου, αντικείμενο εργατικού δικαίου, η ατομική σύμβαση εργασίας (εξαρτημένη σύμβαση εργασίας και συγγενείς έννοιες), καταγγελία της σύμβασης εργασίας ορισμένου και αορίστου χρόνου, η συλλογική σύμβαση εργασίας (αντικείμενο, διακρίσεις). Το δικαίωμα της απεργίας, εργατικά ατυχήματα, ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων κατά την εργασία (το ενωσιακό και το εθνικό πλαίσιο). Στοιχεία εμπορικού δικαίου, αντικείμενο, διακρίσεις εταιρειών. Προσωπικές εταιρείες (ομόρρυθμη, ετερόρρυθμη, αφανής). Κεφαλαιουχικές εταιρείες (Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης, Ανώνυμη Εταιρεία, Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία).

8η διάλεξη: Στοιχεία βιομηχανικής ιδιοκτησίας (σήματα, ευρεσυτεχνία, υπηρεσιακή, εξαρτημένη και ελεύθερη εφεύρεση, υποδείγματα χρησιμότητας, βιομηχανικά σχέδια και υποδείγματα, τοπογραφία προϊόντων ημιαγωγών). Στοιχεία πνευματικής Ιδιοκτησίας, ηθικό και περιουσιακό δικαίωμα, το διεθνές θεσμικό πλαίσιο, το ενωσιακό και το εθνικό (ν. 2121/1993 όπως ισχύει, προστασία λογισμικού, προστασία βάσεων δεδομένων).

9η διάλεξη: Στοιχεία περιβαλλοντικού δικαίου, χαρακτηριστικά, νομικά εργαλεία και θεσμοί. Το διεθνές περιβαλλοντικό δίκαιο (ενδεικτικοί σταθμοί, σημαντικές διεθνείς περιβαλλοντικές συνθήκες). Το ενωσιακό περιβαλλοντικό δίκαιο (το πρωτογενές και το δευτερογενές ενωσιακό δίκαιο, οι αρχές του ενωσιακού περιβαλλοντικού δικαίου). Το εθνικό περιβαλλοντικό δίκαιο (το Σύνταγμα και το άρθρο 24 παρ. 1-6, το δικαίωμα στο περιβάλλον, η κοινή νομοθεσία και η περιβαλλοντική νομολογία, ενωσιακή και εθνική). Η περιβαλλοντική αδειοδότηση (συνοπτική παρουσίαση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, ο θεσμός των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων-ΜΠΕ, το περιεχόμενο μιας ΜΠΕ, οι αρχές της περιβαλλοντικής εκτίμησης, η Στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση). Η βιώσιμη ανάπτυξη (στο διεθνές, ενωσιακό και εθνικό δίκαιο).

10η διάλεξη: Στοιχεία δικαίου δημοσίων έργων. Τα δημόσια έργα με τον ν. 4412/1016 για τις δημόσιες συμβάσεις (διάρθρωση, έννοια, ορισμοί). Είδη δημοσίων συμβάσεων (συμβάσεις έργων, αγαθών και υπηρεσιών). Κύρια στάδια διαδικασίας ανάθεσης δημοσίων έργων. Ορισμός δημοσίου έργου, γενικοί κανόνες και αρχές που εφαρμόζονται στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων. Είδη διαδικασιών ανάθεσης (ανοικτές, κλειστές, ανταγωνιστική διαδικασία με διαπραγμάτευση, σύμπραξη καινοτομίας).

11η διάλεξη: Δημοσιότητα και διαφάνεια (Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων-ΚΗΜΔΗΣ, Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων-ΕΣΗΔΗΣ). Λόγοι αποκλεισμού, εγγυήσεις (είδη εγγυητικών), κριτήρια ανάθεσης. Στάδια ανοικτής διαδικασίας. Κατακύρωση και σύναψη της σύμβασης, τρόπος κατασκευής, διοίκηση και διαχείριση του έργου, υπερημερία κυρίου του έργου, γενικές υποχρεώσεις του αναδόχου.

12η διάλεξη: Το χρονοδιάγραμμα των εργασιών και το Ημερολόγιο του έργου. Η Σύμβαση κατασκευής, η εκτέλεση των δημοσίων έργων (προθεσμίες, ποινικές ρήτρες). Το εργολαβικό αντάλλαγμα (παράγοντες μεταβολής του ύψους του συμβατικού ποσού). Ποιότητα στα δημόσια έργα.

13η διάλεξη: Η καταβολή του εργολαβικού ανταλλάγματος, τα στάδια της καταβολής, η συμβατική ευθύνη των μερών, η έκπτωση του αναδόχου, η διακοπή των εργασιών και η διάλυση της σύμβασης. Η ολοκλήρωση και η παραλαβή του έργου. Τα στάδια της παραλαβής (προσωρινή και οριστική παραλαβή, χρόνος εγγύησης). Επίλυση διαφορών. Διοικητική επίλυση, η ένσταση. Δικαστική και Διαιτητική επίλυση των διαφορών.


• Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class και πιο συγκεκριμένα με την ανάρτηση πρόσθετου εκπαιδευτικού υλικού (Σημειώσεις για εμβάθυνση της θεωρίας, νομοθετικά κείμενα, δικαστικές αποφάσεις γνωστών υποθέσεων, προτεινόμενη βιβλιογραφία) πέραν αυτού που περιλαμβάνεται στις διαλέξεις της θεωρίας
• Αναζήτηση νομοθεσίας και νομολογίας (δικαστικών αποφάσεων) με χρήση εξειδικευμένης βάσης νομικών δεδομένων (επίδειξη χρήσης)
 

Αξιολόγηση :

Αθροιστική/Συμπερασματική (για βαθμό φοιτητή) Αξιολόγηση:

Σχόλια για την Αξιολόγηση των Φοιτητών :
Ερωτήσεις κατανόησης (σωστό-λανθασμένο με αιτιολόγηση, αντιστοίχιση, πολλαπλής επιλογής, σύντομης απάντησης) - ερωτήσεις ανάπτυξης, συνδυαστικές και κρίσεως.
 

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία :

1. Τι είναι Δίκαιο. Η νομική επιστήμη για όλους, Απ. Γεωργιάδης, Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης (2018).
2. Εισαγωγή στο Δίκαιο, 2η έκδοση, Μιχ. Φεφέ, εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη (2016).
3. Εισαγωγή στο Δίκαιο (Βασικές έννοιες, Θεσμοί και Αρχές), 3η έκδοση, Δημ. Χριστοφιλόπουλου, εκδόσεις Π.Ν. Σάκκουλα, (2003).
4. Σύμβαση εκτέλεσης δημοσίου έργου, Χρήστος Μητκίδης, εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη (2017).
5. Ο Συνήγορος (νομικό περιοδικό), εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη.
6. Δίκαιο Επιχειρήσεων και Εταιρειών (νομικό περιοδικό), εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη.
7. Περιβάλλον και Δίκαιο (νομικό περιοδικό), εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη.
8. Εφημερίδα διοικητικού δικαίου (νομικό περιοδικό), εκδόσεις Σάκκουλα.