Υγιεινή και Ασφάλεια σε Μεταλλευτικά και Υπόγεια Έργα (ΜΟΠ 404)

Περιεχόμενο μαθήματος :

Ιστορική αναδρομή, σημασία της ασφάλειας, βασικές έννοιες και ορισμοί, αιτίες-κατηγορίες ατυχημάτων, στατιστικοί δείκτες και θεωρίες ατυχημάτων. Ανάλυση κινδύνων για την υγιεινή των εργαζομένων (σκόνες, χημικές ουσίες, θόρυβος, δονήσεις, μικροκλιματικό περιβάλλον, φωτισμός, ακτινοβολίες). Ανάλυση κινδύνων για την ασφάλεια των εργαζομένων σε υπαίθριες και υπόγειες εκμεταλλεύσεις που σχετίζονται με εκσκαφές, ευστάθεια μετώπων και οροφής, εκρηκτικές ύλες, διακίνηση και απόθεση υλικών, κινητός και πάγιος μηχανολογικός εξοπλισμός, ηλεκτρισμός κ.α. Μέθοδοι εντοπισμού και εκτίμησης του εργασιακού κινδύνου. Νομοθεσία για την υγιεινή και ασφάλεια, ΚΜΛΕ. Παρουσίαση σχετικών θεμάτων από υπαίθρια-υπόγεια ορυχεία και εργοτάξια.
Εργαστηριακές ασκήσεις: Πραγματοποιούνται 4 εργαστηριακές ασκήσεις που σχετίζονται με τη μέτρηση διαφόρων βλαπτικών παραγόντων, μία ανάλυση ατυχήματος και μία τελική προφορική εξέταση εργαστηρίου. Οι ασκήσεις είναι: Άσκηση 1: Μέτρηση της συγκέντρωσης της σκόνης στο εργασιακό περιβάλλον με άμεση και αναλυτική (βαρυτομετρική) μέθοδο. Άσκηση 2: Μέτρηση θορύβου και μηχανικών δονήσεων κατά την εργασία. Άσκηση 3: Μέτρηση επιβλαβών αερίων, δεικτών μικροκλιματικού περιβάλλοντος, ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, έντασης φωτισμού. Άσκηση 4: Προσομοίωση δειγματοληψίας αερίων και υγρών βλαπτικών παραγόντων με τη χρήση του λογισμικού IHVL. Άσκηση 5: Περιήγηση σε εικονικά περιβάλλοντα λατομικών μεταλλευτικών χώρων με χρήση εξειδικευμένου λογισμικού (Examiner - NIOSH) για εντοπισμός και ανάλυση του εργασιακού κινδύνου.

Μαθησιακά Αποτελέσματα :

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση να:

•  Αναγνωρίζει τους βλαπτικούς παράγοντες για την υγεία των εργαζομένων
•  Αξιολογεί τους εγκάρσιους, οργανωτικούς, εργονομικούς κινδύνους
•  Επιλέγει κατάλληλη μέθοδο μέτρησης και ελέγχου των βλαπτικών παραγόντων
•  Αναλύει περιστατικά-ατυχήματα σε εργασιακούς χώρους
•  Εκτιμάει (Υπολογίζει) τον εργασιακό κίνδυνο με χρήση εξειδικευμένων τεχνικών
•  Προτείνει μέτρα αντιμετώπισης του εργασιακού κινδύνου

Γενικές Ικανότητες :

Γενικές ικανότητες που ενισχύει το μάθημα :

•  Λήψη αποφάσεων
•  Αυτόνομη εργασία
•  Ομαδική εργασία
•  Πρωτοβουλία
•  Διαχείριση Χρόνου
•  Χρήση Υπολογιστή
•  Διαχείριση αριθμητικών δεδομένων

Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές :

Οργάνωση διδασκαλίας :

Άλλα Σχόλια για την Οργάνωση της Διδασκαλίας :
1. Ιστορική αναδρομή, σημασία της ασφάλειας στους εργασιακούς χώρους και ιδιαίτερα στο μεταλλευτικό κλάδο.
2. Βασικές έννοιες και ορισμοί, αιτίες και κατηγορίες ατυχημάτων
3. Καταγραφή στοιχείων ατυχημάτων, στατιστικοί δείκτες
4. Θεωρίες ατυχημάτων
5. Ανάλυση κινδύνων για την υγιεινή των εργαζομένων (σκόνες, χημικές ουσίες)
6. Εργασιακός θόρυβος, μηχανικοί κραδασμοί
7. Μικροκλιματικό περιβάλλον, φωτισμός, ακτινοβολίες
8. Ανάλυση κινδύνων για την ασφάλεια των εργαζομένων (μηχανολογικός εξοπλισμός, ηλεκτρισμός) διακίνηση φορτίων, εκσκαφές, εκρηκτικές ύλες
9. Ασφάλεια υπόγειων και υπαίθριων μετώπων
10. Μέθοδοι εντοπισμού και εκτίμησης του εργασιακού κινδύνου
11. Νομοθεσία για την υγιεινή και ασφάλεια, ΚΜΛΕ
12. Παρουσίαση ειδικών θεμάτων από υπαίθρια ορυχεία και εργοτάξια
13. Παρουσίαση σχετικών θεμάτων από υπόγεια ορυχεία και εργοτάξια
 

Αξιολόγηση :

Αθροιστική/Συμπερασματική (για βαθμό φοιτητή) Αξιολόγηση:

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία :

- Γαλετάκης Μ. "Υγιεινή και Ασφάλεια σε Μεταλλευτικά και Υπόγεια Έργα", Πανεπιστημιακές Σημειώσεις, σελ. 154, 2021 (προσβάσιμες μέσω της πλατοφόρμας e-class).
- Κοντογιάννης Θ. "Εργονομία και Συστήματα Διαχείρισης Ασφάλειας και Υγείας», Εκδόσεις Τζιόλα, 2021, σελ. 920.
- Μαρμαράς N., Ναθαναήλ D., "Εισαγωγή στην Εργονομία ", 2η έκδοση, 2015 σελ. 370 (διαθέσιμη μέσω του αποθετηρίου Κάλλιπος)
- Brauer R. L., “Safety and Health for Engineers”, 2nd edition, J. Wiley, 2006, pp. 758.